Tìm hiểu di sản ngàn năm tại bảo tàng lịch sử Việt Nam

Bảo tàng Lịch sử TP. Hồ Chí Minh không chỉ là kho tàng văn hóa mà còn là một di tích kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc gia

Tổng quan về Bảo tàng Lịch sử Thành phố Hồ Chí Minh

Nằm tại số 02 Nguyễn Bỉnh Khiêm, ngay trung tâm TP.HCM và đối diện Đền tưởng niệm Vua Hùng, bảo tàng lịch sử Việt Nam là một trong những thiết chế văn hóa lâu đời và có quy mô lớn nhất ở khu vực phía Nam. Với vị trí thuận lợi, mặt chính hướng ra Thảo Cầm Viên, bảo tàng trở thành điểm đến quen thuộc của du khách yêu lịch sử và văn hóa. Bảo tàng lịch sử Việt Nam mở cửa từ thứ Ba đến Chủ nhật, buổi sáng từ 8h đến 11h30 và buổi chiều từ 13h đến 17h; riêng thứ Hai nghỉ. Giá vé tham quan được niêm yết ở mức 30.000 đồng/lượt.

Bảo tàng lịch sử Việt Nam đang áp dụng nhiều chính sách ưu đãi, trong đó miễn phí cho trẻ dưới 6 tuổi, người khuyết tật đặc biệt nặng và hộ nghèo theo quy định. Nhóm trẻ từ 6 đến dưới 16 tuổi, học sinh – sinh viên hệ giáo dục quốc dân, người cao tuổi trên 60 tuổi (công dân Việt Nam) và người khuyết tật nặng được giảm 50% giá vé. Những chính sách này giúp bảo tàng trở nên gần gũi và dễ tiếp cận hơn với cộng đồng.

Sở hữu hơn 43.000 tư liệu và hiện vật, bao gồm 12 bảo vật quốc gia, bảo tàng lịch sử Việt Nam mang đến hành trình khám phá xuyên suốt nhiều nghìn năm lịch sử Việt Nam. Các phòng trưng bày được bố trí theo từng chủ đề, tái hiện sinh động các nền văn hóa cổ, dấu ấn các triều đại và những sự kiện quan trọng của dân tộc, tạo nên trải nghiệm phong phú cho người xem.

Du khách có thể lựa chọn nhiều hình thức di chuyển đến bảo tàng. Các tuyến xe buýt như 52, 06, 14, 19, 45, 30, 56 hoặc xe buýt 2 tầng Hop on - Hop off đều dừng gần khu vực bảo tàng. Với taxi, dịch vụ Xanh SM mang đến lựa chọn nhanh chóng, tiện lợi. Nếu đi bằng phương tiện cá nhân, xe máy và ô tô đều có chỗ gửi; trong đó bãi đậu xe của bảo tàng chứa được khoảng 10 ô tô 16 chỗ. Các xe lớn hơn có thể đậu dọc đường Nguyễn Bỉnh Khiêm hướng về Nguyễn Hữu Cảnh, lưu ý bật đèn cảnh báo và để xe ở trạng thái nổ máy theo quy định.

Khám phá kiến trúc bảo tàng lịch sử Việt Nam

Bảo tàng Lịch sử TP. Hồ Chí Minh không chỉ là kho tàng văn hóa mà còn là một di tích kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc gia, ghi dấu hành trình gần một thế kỷ. Khởi thủy là Bảo tàng Blanchard de la Brosse được thành lập năm 1929, đây là bảo tàng đầu tiên ở khu vực phía Nam Việt Nam. Tên gọi được thay đổi thành “Viện Bảo tàng Quốc gia Việt Nam” vào năm 1956 trước khi chính thức mang tên hiện tại theo quyết định của UBND TP.HCM vào ngày 23/8/1979.

Tọa lạc trên khuôn viên rộng 6.057m², quần thể kiến trúc này là sự kết hợp độc đáo giữa hai tòa nhà. Tòa nhà phía trước, hoàn thành năm 1927 theo thiết kế của kiến trúc sư Auguste Delaval, mang phong cách Đông Dương cổ kính nổi bật với tháp bát giác trung tâm. Trong khi đó, tòa nhà phía sau được kiến trúc sư Nguyễn Bá Lăng thiết kế năm 1970 theo hình chữ U, khéo léo tạo nên sự hài hòa, đồng điệu với công trình cũ.

Với kiến trúc ấn tượng và hệ thống trưng bày phong phú về lịch sử, Bảo tàng Lịch sử TP. Hồ Chí Minh hiện là một trong những điểm đến du lịch văn hóa hấp dẫn bậc nhất tại Sài Gòn.

Bảo tàng Lịch sử Việt Nam mang đến điều gì cho khách tham quan

Bảo tàng Lịch sử TP. Hồ Chí Minh không chỉ là một di tích kiến trúc độc đáo mà còn là nơi lưu giữ một kho tàng khổng lồ với hơn 40.000 hiện vật quý giá. Bộ sưu tập đồ sộ này, đa dạng về chất liệu, nguồn gốc và loại hình, đóng vai trò tái hiện một cách sống động lịch sử và văn hóa Việt Nam từ thời kỳ nguyên thủy cho đến năm 1945. Đồng thời, bảo tàng cũng giới thiệu những nét đặc trưng văn hóa của vùng đất phương Nam và sự giao thoa văn hóa với các quốc gia châu Á.

12 Bảo vật quốc gia và tư liệu quý giá

Bảo tàng Lịch sử TP. Hồ Chí Minh đặc biệt tự hào là nơi lưu giữ 12 Bảo vật Quốc gia, chủ yếu thuộc về nghệ thuật Phật giáo và Hindu giáo từ các nền văn hóa cổ đại như Phù Nam – Óc Eo (thế kỷ 1-7) và Champa (thế kỷ 2-17). Những hiện vật này là minh chứng rõ nét cho giá trị lịch sử, tín ngưỡng, cùng kỹ thuật và mỹ thuật đặc sắc của dân tộc.

Bên cạnh đó, bộ sưu tập Cổ khí Minh Mạng gồm 12 cổ khí đúc từ năm 1838 dưới triều Nguyễn, khi quốc hiệu đổi thành Đại Nam, không chỉ mang giá trị nghệ thuật mà còn phản ánh sâu sắc tư tưởng "tề gia, trị quốc, bình thiên hạ" của vua Minh Mạng. Những hiện vật này cùng với những sưu tập cá nhân nổi tiếng như Dương Hà và Vương Hồng Sển, hay hiện vật độc bản như Xác ướp Xóm Cải (thế kỷ 19), đã tạo nên một bức tranh đa chiều về lịch sử.

18 phòng trưng bày: Hành trình lịch sử liền mạch

Không gian trưng bày thường xuyên của bảo tàng được bố trí liền mạch qua sảnh chính trung tâm, chia thành 18 phòng theo ba khu vực chủ đề chính:

1. Lịch sử Việt Nam từ thời Nguyên thủy đến thời Nguyễn

Đây là hành trình phát triển của dân tộc qua 8 phòng trưng bày chuyên sâu:

Thời Nguyên thủy (500.000 năm – 2.879 TCN): Khởi đầu với các công cụ đá như rìu mài lưỡi, rìu tứ giác.

Thời Dựng nước và Giữ nước (2.879 TCN – 938): Nổi bật với trống đồng Đông Sơn, tái hiện các nền văn hóa Sa Huỳnh, Đồng Nai và Óc Eo.

Các phòng tiếp theo (Thời Ngô – Đinh – Tiền Lê, Lý, Trần – Hồ, Lê Sơ – Mạc – Lê Trung Hưng, Tây Sơn, và Nguyễn) khắc họa những dấu mốc quan trọng, từ thời kỳ độc lập đầu tiên sau 1.000 năm Bắc thuộc, sự phát triển rực rỡ của văn hóa, giáo dục (Thời Lý), đến các chiến công hiển hách chống giặc ngoại xâm (Thời Trần, Tây Sơn) và triều đại phong kiến cuối cùng (Thời Nguyễn). Hiện vật tiêu biểu bao gồm tượng Phật, binh khí, gốm men ngọc, khánh đồng, và quyển sách đồng.

2. Văn hóa các dân tộc phía Nam Việt Nam và một số nước Châu Á

Khu vực này làm nổi bật sự đa dạng văn hóa, nghệ thuật và tín ngưỡng trong khu vực, thông qua 9 phòng trưng bày:

Văn hóa Champa (Thế kỷ 2 – 17) và Văn hóa Óc Eo (Thế kỷ 1 – 7): Tôn vinh kiến trúc, điêu khắc, và sự giao thoa văn hóa Đông Nam Á cổ. Hiện vật tiêu biểu là tượng Phật Đồng Dương, tượng thần Ấn Độ Giáo (Siva, Visnu) và chuỗi hạt đá màu.

Điêu khắc đá Campuchia (Thế kỷ 9 – 13): Giới thiệu tinh hoa nghệ thuật Angkor qua tượng Quan Âm, thần Visnu.

Các phòng còn lại tập trung vào sự đa dạng gốm sứ châu Á (Việt Nam, Thái Lan, Trung Quốc, Nhật Bản), sưu tập cá nhân (Dương Hà, Vương Hồng Sển), văn hóa các dân tộc phía Nam (trang phục, nhạc cụ, tượng nhà mồ) và nghệ thuật Phật giáo Châu Á.

3. Khu vực ngoài trời

Nơi đây trưng bày các hiện vật lớn, điển hình là Súng thần công (Thế kỷ 18 – 19), phản ánh sự phát triển của kỹ thuật quân sự trong lịch sử bảo vệ đất nước.

Để làm phong phú thêm trải nghiệm cho công chúng, bảo tàng thường xuyên tổ chức các chuyên đề ý nghĩa như “Cổ đổng kỳ quan – Nơi hội tụ các nền văn hóa”, “Báu vật vương quốc cổ – Nghệ thuật kim hoàn và trang sức Óc Eo” hay “Dáng Ngọc”.

Các dịch vụ ấn tượng tại bảo tàng lịch sử Việt Nam

Bên cạnh hoạt động trưng bày cốt lõi, bảo tàng còn cung cấp các dịch vụ ấn tượng khác như biểu diễn múa rối nước, hát bội, tổ chức triển lãm Gallery Lý Thị, cùng các dịch vụ chuyên môn như giám định hiện vật, tư vấn thiết kế phòng trưng bày, góp phần đáp ứng tối đa nhu cầu tham quan, nghiên cứu và hợp tác văn hóa của cộng đồng.

Máy bán hàng tự động đáp ứng nhu cầu khách tham quan bảo tàng

Để nâng cao chất lượng dịch vụ và tiện ích, nhiều bảo tàng hiện đại đã tích hợp máy bán hàng tự động vào không gian của mình. Sự xuất hiện của những chiếc máy này là giải pháp lý tưởng để đáp ứng nhanh chóng các nhu cầu thiết yếu của khách tham quan.

Dù đang khám phá các hiện vật cổ kính hay tham gia triển lãm chuyên đề, du khách luôn có thể dễ dàng tiếp cận với nước uống, thức ăn nhẹ, hoặc thậm chí là các vật phẩm lưu niệm mini mà không cần phải tìm đến quầy dịch vụ truyền thống. Đặc biệt trong các khuôn viên rộng lớn hay những giờ cao điểm, máy bán hàng tự động giúp khách hàng tiết kiệm thời gian, duy trì sự thoải mái và tiếp tục hành trình khám phá một cách liền mạch.

Việc ứng dụng công nghệ này không chỉ tạo ra một điểm chạm tiện nghi, hiện đại mà còn giúp bảo tàng tối ưu hóa nguồn nhân lực và tăng cường trải nghiệm tổng thể cho mọi đối tượng khách hàng.